الگوی جرم‌شناسی کرامت‌مدارِ بازداشت موقتِ افتراقی بیماران در آیین دادرسی کیفری 1378 و 1392

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استاد دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران

2 دانشجوی دکتری حقوق جزا و جرم‌شناسی

چکیده

اصل شخصی شدن تحقیقات مقدماتی و استفاده از ابزارهای آن در بحث کرامت‌مدار کردن آیین دادرسی کیفری، اهمیت ویژه‌ای دارد. این موضوع در امر اجرای مجازات با عنوان عدم تحمل کیفر نیز به چشم می‌خورد. طبق مادۀ 502 آیین دادرسی کیفری مصوب 1392 در صورتی که برابر نظر پزشکی قانونی، محکوم‌علیه قادر به تحمل حبس نبوده یا ادامۀ مجازات حبس برای وی خطر جسمی و فیزیکی داشته باشد، با رعایت شرایط قانونی از ادامۀ حبس جلوگیری خواهد شد. بحث عدم تحمل کیفر در خصوص مجازات شرعی شلاق حدّی نیز در قانون مجازات اسلامی وجود دارد.
      از سوی دیگر، بازداشت موقت به عنوان شدیدترین قرار تأمین کیفری در مواردی بر اساس مواد 237 و 238 قانون آیین دادرسی کیفری مصوب 1392، ضروری بوده و اقدام به آن برای بازپرس تکلیف می‌باشد. در بسیاری از موارد نیز دیگر قرارهای کیفری به دلایلی از قبیل عجز از معرفی کفیل یا تودیع وثیقه، نتیجه‌ای مشابه بازداشت موقت را به دنبال دارند. سؤالی که در اینجا به ذهن می‌رسد این است که در این موارد وضعیت متهمان بیمار چگونه خواهد بود؟ آیا اصول کرامت‌مدارانۀ آیین دادرسی با تکلیف بازپرس به صدور قرار بازداشت، قابل جمع است؟ آیا می‌توان به یک آیین دادرسی افتراقی معتقد بود؟
      نگارنده، معتقد به استفاده از یک نوع آیین دادرسی افتراقیِ مبتنی بر آموزه‌های جرم‌شناسی و کرامت انسانی در بحث بازداشت موقت است.
 

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Differential Pre-Trial Detention of Ill People in Criminal Procedure Regulations of Iran (1378 & 1392

نویسندگان [English]

  • Muhammad Ashuri 1
  • Muhammad Reza Rahmat 2
1 (Professor at Islamic Azad University)
2 (A PhD student of Criminal Law & Criminology)
چکیده [English]

Individualized principle of preliminary judicial inquiry and applying its tools is one of the points which has a noticeable importance in the issue of dignifying the criminal procedure. It can be seen in the issue of the execution of punishments as intolerance of punishment. According to Article502 of the criminal procedure of Iran (codified 1392), if the convicted with respect to forensic medicine is not able to tolerate punishment, the continuity of imprisonment will be prevented with consideration of legal provisions. The issue of intolerance of punishment regard to the Islamic legal punishment of lashes (the penalties for Hadd offences) has been mentioned in the Islamic Penal Code of Iran. From the other side, pre-trial detention as a great court wire (order) is necessary for some cases which are implied in Articles 237 and 238 of criminal procedure of Iran (1392) and acting according to it is obligation for the interrogators. In other cases, the other court wires (orders) because of disability to introduce a bondsman or standing bail lead to pre-trial detention. Here is a question “what are the situations of ill defendants?”. Is there harmonious between dignifying principles of the Islamic criminal procedure and the duties of the interrogators? Can we believe in differential procedure? The author believes using of a kind of differential procedure which is based on criminological teachings and human dignity in the debate of pre-trial detention.
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Key words: Criminal procedure
  • Differential
  • Pre-trial detention
  • Ill people’s right
  • Tolerance of punishment