سهم کودکان و نوجوانان از حمایت کیفری در فضای مجازی و حقیقی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

استادیار دانشکدة علوم قضایی

چکیده

کودکان و نوجوانان که پیش از این به عنوان یکی از مهمترین و در عین حال آسیب‌پذیرترین اقشار جامعه همواره به نحو جدی در معرض انواع بزهدیدگی و صدمات جبران‌ناپذیر جسمی، روانی، اجتماعی و... قرار داشته‌اند، به لحاظ شرایط ویژه و کاربرد وسیع فناوریهای نوین اطلاعات و ارتباطات در عصر حاضر، بیش از هر زمان دیگر در معرض خطر قرار گرفته‌اند. نتیجة این امر، تأیید و تأکید نظامهای حقوقی و اجتماعی مختلف، اعم از داخلی و بین‌المللی بر اصل لزوم حمایت ویژه از کودکان و نوجوانان می‌باشد. در پرتو اصل فوق و صرف نظر از مباحث مربوط به بلوغ و سن مسئولیت کیفری، یکی از ضروری‌ترین عناصر محافظت از این گروه سنی، تعیین مرز بزرگسالی و کودکی، به منظور تعیین افراد مشمول این قلمرو حمایتی است.
      نقض جنبه‌های گوناگون حریم خصوصی یکی از دامنه‌های گسترده برای ورود صدمه به این گروه سنی است که آنان را در آستانة خطر قرار می‌دهد و بستری بالقوه برای گسترة وسیعی از آسیبها و مخاطرات ناشی از بزهدیدگی و بزهکاری قلمداد می‌شود. در این راستا، با عنایت به پیشرفت فناوریهای اطلاعات و ارتباطات، از جمله مهمترین چالشهای پیش روی کودکان و نوجوانان در این خصوص می‌توان به مخاطرات ناشی از حضور ناگزیر این گروه سنی در دو محیط رایج برای آنان، یعنی مدرسه و فضای سایبر اشاره نمود که هر یک دربردارندة موضوعات و پیامدهای گوناگونی است و مستلزم پیش‌بینی تدابیر کیفری و غیر کیفری در سیاست جنایی جامع به منظور ارائة پاسخهای مناسب در این زمینه می‌باشد.
      نوشتار حاضر ضمن بحث در مورد مسائل فوق، برخی از قوانین کشورهای دیگر را در کنار منابع داخلی مورد مطالعه قرار می‌دهد.
 

کلیدواژه‌ها