واکاوی حکم تعدد جرایم اطفال و نوجوانان در حقوق کیفری ایران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری رشته حقوق کیفری و جرم‌شناسی، واحد ساری، دانشگاه آزاد اسلامی، ساری، ایران

2 دانشیار گروه حقوق، واحد قائمشهر، دانشگاه آزاد اسلامی، قائمشهر، ایران

چکیده

قانون مجازات اسلامی مصوب 1392، حکم خاصی را درباره تعدد جرایم اطفال و نوجوانان پیش‌بینی نکرده است. این سکوت قانون‌گذار سبب اختلاف‌نظر در میان دکترین حقوق و رویه قضایی شده است. نگارندگان در این نوشتار با به کارگیری روش توصیفی ـ تحلیلی و کتابخانه‌ای و با هدف ارائه یک راه حل منطقی راجع به حکم تعدد جرایم اشخاص زیر 18 سال، ضمن بررسی دیدگاه‌های گوناگون و با تکیه بر موازین قانونی و اصول کلی حقوق جزا و در پاسخ به این سٶال که آیا مقررات عام تعدد جرم درباره کلیه افراد زیر سال 18 سال (اعم از اطفال و افراد بالغ زیر 18 سال) از حیث اعمال مجازات و اقدامات تأمینی قابل اعمال است؟ به این نتیجه دست یافته‌اند که با توجه به صراحت ماده 146 قانون مجازات اسلامی 1392، دلالت مفهوم مخالف ماده 148 این قانون بر اعمال مجازات درباره افراد بالغ، اشاره صریح قسمت اخیر ماده 91 قانون مزبور به واژه «مجازات» درباره افراد بالغ زیر 18 سال تمام شمسی و نیز اطلاق عبارت «یکی از تصمیمات ذیل...» در قسمت صدر ماده 88، مقررات تعدد جرم درباره کلیه افراد بالغ زیر 18 سال تمام شمسی که واکنش اجتماعی علیه آنان از نوع مجازات محسوب می‌شود، قابل اجراست.
 

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The Analysis of the Multiple Crimes Committed by the Juveniles and Minors in Criminal Law of Iran

نویسندگان [English]

  • Amin Fallah 1
  • Hasan Hajitabar Firouzjaei 2
1 PhD student in Criminal Law and Criminology, Sari Branch, Islamic Azad University, Sari, Iran
2 Associate professor at Islamic Azad University
چکیده [English]

The Islamic penal code of Iran enacted 1392 has not predicated a particular ruling for the multiple crimes committed by juveniles and minors. This silence of the legislator makes disagreement between legal doctrine and judiciary. The author with applying the descriptive-analytic and library method and with aim to present a logical resolution for the ruling of the multiple crimes committed by minors, meanwhile studying the different attitudes and with relying on the legal standards and the general principles of the criminal law and for response to this question if the public regulations about all persons under age of 18 years old (including children and mature under the age of 18 years old) from the point of the enforcement of the punishment and security measures can be enforceable it has resulted that with considering the explicitly of Article 146 of the Islamic Penal Code 1392, the indication of the divergent meaning of Article 148 of this law in the implementation of penalty on mature persons, the explicit implication of the last part of Article 91 of the mentioned law the term ”مجازات“ (punishment) about mature persons who are under age of 18 years old and the generalizaity of the statement ”یکی از تصمیمات ذیل...“ (one of the following decisions…) in the upper part of Article 88, the regulations of the multiple crimes for all mature persons who are under 18 years old that the social reaction against them are of the crimes is enforceable.
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Child
  • Juvenile
  • Multiple crimes
  • Security measures
1. اردبیلی، محمدعلی، حقوق جزای عمومی، چاپ بیستم، تهران، میزان، 1399 ش.
2. الهام، غلامحسین، مبانی فقهی و حقوقی تعدد جرم، تهران، بشری، 1372 ش.
3. پیمانی، ضیاءالدین، بررسی تاریخی و تطبیقی قاعده تعدد جرم، قم، مجتمع آموزش عالی قم، 1374 ش.
4. توجهی، عبدالعلی، آسیب‌شناسی قانون مجازات اسلامی مصوب 1392، چاپ سوم، تهران، مرکز مطبوعات و انتشارات قوه قضاییه، 1395 ش.
5. جعفری، مجتبی، مختصر جرم‌شناسی، تقریر مباحث علی‌حسین نجفی ابرندآبادی، تهران، دانشگاه شهید بهشتی، فروردین 1387 ش.، دسترس‌پذیر در: <http://lawtest.ir>.
6. جعفری لنگرودی، محمدجعفر، ترمینولوژی حقوق، چاپ دهم، تهران، کتابخانه گنج دانش، 1378 ش.
7. زراعت، عباس، حقوق جزای عمومی 3، تهران، جاودانه، جنگل، 1392 ش.
8. زینالی، امیرحمزه، ابعاد حقوقی و جرم‌شناختی حمایت از کودکان و نوجوانان در معرض خطر، تهران، روزنامه رسمی جمهوری اسلامی ایران، 1388 ش.
9. شاملو، باقر، عدالت کیفری و اطفال، تهران، جنگل، 1390 ش.
10.شاه‌حیدری‌پور، محمدعلی، و فریدون تحصیل‌دوست، قانون مجازات اسلامی (مصوب 1/2/1392) و نظریه‌های مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضاییه، به اهتمام معاونت حقوقی قوه قضاییه، چاپ دوم، تهران، روزنامه رسمی جمهوری اسلامی ایران، 1396 ش.
11.شمس ناتری، محمدابراهیم و دیگران، قانون مجازات اسلامی در نظم حقوقی کنونی، چاپ چهارم، تهران، میزان، 1396 ش.
12.صانعی، پرویز، حقوق جزای عمومی، چاپ هفتم، تهران، کتابخانه گنج دانش، 1376 ش.
13.صفایی، سیدحسین، و سیدمرتضی قاسم‌زاده، حقوق مدنی (اشخاص و محجورین)، چاپ بیست و ششم، تهران، سمت، 1398 ش.
14.عباچی، مریم، حقوق کیفری اطفال در اسناد سازمان ملل متحد، چاپ دوم، تهران، مجد، 1388 ش.
15.علی‌آبادی، عبدالحسین، حقوق جنایی، چاپ دوم، تهران، فردوسی، 1385 ش.
16.متین، احمد، مجموعه رویه قضایی (قسمت کیفری)، چاپ دوم، تهران، رهام، 1382 ش.
17.مصدق، محمد، شرح قانون مجازات اسلامی، تهران، جنگل، 1398 ش.
18.موسوی خمینی، سیدروح‌اللّٰه، تحریر الوسیله، ترجمه علی اسلامی، قم، دفتر انتشارات اسلامی، 1383 ش.
19.مؤذن‌زادگان، حسنعلی، فرشاد چنگایی، و حامد رهدارپور، «مسئولیت کیفری نقصان‌یافته اطفال و نوجوانان در جرایم تعزیری مصوب قانون مجازات اسلامی 92»، ارائه شده در: کنفرانس ملی سیاست کیفری ایران در قبال بزهکاری و بزه‌دیدگی کودکان و نوجوانان، 1392 ش.
20.نیازپور، امیرحسن، حقوق کیفری کودکان و نوجوانان (فرایند پاسخ‌دهی به بزهکاری کودکان و نوجوانان)، چاپ دوم، تهران، میزان، بهار 1396 ش.