عوامل خطر و راهکارهای حمایتی از کودکان در قانون حمایت از اطفال و نوجوانان مصوب 1399

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری حقوق جزا و جرم‌شناسی دانشگاه ارومیه

2 استادیار دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه ارومیه

3 دانشیار دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه ارومیه

چکیده

عواملی نظیر سوء رفتار والدین و عمل نکردن والدین به تکالیف خود، منجر به قرار گرفتن کودکان در وضعیت مخاطره‌آمیز می‌شود که باید با اقدامات حمایتی مناسب از این کودکان حمایت نمود. پیشگیری رشدمدار یکی از انواع پیشگیری اجتماعی از جرم است که بر مبنای شناسایی وضعیت مخاطره‌آمیز و اتخاذ اقدامات حمایتی استوار است. در این مدل از پیشگیری، هدف حمایت از آن دسته از کودکانی است که در وضعیت مخاطره‌آمیز قرار دارند تا از این طریق بتوان عوامل خطر را از بین برد و با تقویت اقدامات حمایتی، کودکان را در مقابل پذیرش و ارتکاب رفتارهای مجرمانه در آینده مقاوم نمود. اقدامات حمایتی می‌توانند به صورت آموزش‌های تربیتی، توانمندسازی اقتصادی، ارائه مهارت‌های زندگی یا استفاده از نهادهای جایگزین خانواده نظیر مٶسسات نگهداری کودکان صورت پذیرند.
مقاله حاضر با روشی تحلیلی و توصیفی، عوامل خطر فردی و اجتماعی و راهکارهای حمایتی را در قانون حمایت از اطفال و نوجوانان 23/02/1399 مورد ارزیابی قرار داده و ضمن بررسی آرای محاکم کیفری و شناسایی نقاط قوت و ضعف، پیشنهاداتی را ارائه داده است.
 

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Risk Factors and Protective Strategies for Children in the Children and Young Persons Safety Act 1399

نویسندگان [English]

  • Sajjad Abbasi 1
  • Siamak Jafarzadeh 2
  • Sayyed Mahdi Salehi 3
1 A PhD student in Criminal Law & Criminology
2 Assistant professor at University of Urmia
3 Associate professor at University of Urmia
چکیده [English]

The factors such as child abuse and maltreatment by parents and parents fail to fulfill their obligations make children place at risk and children should be protected with applying appropriate safety measures. the developmental crime prevention is one of the social crime prevention types that it is based on recognizing the risky situation and taking the safety (protective) measures. In this model of prevention the goal is to protect children who are in risky situation that through this to eliminate the risk factors and with strengthening protection measures children are empowered to deal with the admission and the commitment of criminal behaviors in future. The protective measures can be in the form of the educational methods, economic empowerment, family alternative institutions such as Child care institutions. The present paper with the analytic and descriptive method has evaluated the individual and social risky factors and protective strategies in the children and Young persons Safety Act 1399 and has stated suggestions meanwhile examining the decisions of the criminal courts and recognizing the strengths and weaknesses.
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Keywords: Children
  • Family
  • Risky situation
  • Prevention
  • Safety (protective) measures
  • Developmental crime prevention
  • Early prevention
  • The risk factors

مراجع

  1.  

    1. آسیابی بخشکندی، حیدر، علی یوسف‌زاده و محمدرضا شادمانفر، «تأدیب جسمانی طفل به عنوان ابزار تربیت در پرتو حق بر سلامت: مطالعه تطبیقی حقوق ایران، سوئیس و اسناد بین‌الملل»، فصلنامه حقوق پزشکی، دوره چهاردهم، شماره 55، زمستان 1399 ش.
    2. اردبیلی، محمدعلی، علی‌حسین نجفی ابرندآبادی، عبدالرضا ایزدپناه، و قاسم محمدی، «حمایت کیفری از اطفال بزه‌دیده در نظام حقوقی ایران» (میزگرد)، مجله حقوقی دادگستری، شماره 46، بهار 1383 ش.
    3. اصغری، عبدالرضا، و علی سرمدی واله، «پیشگیری اجتماعی از جرم در قانون برنامه پنجم توسعه»، دوفصلنامه آموزه‌های حقوق کیفری، دوره نهم، شماره 4، پاییز و زمستان 1391 ش.
    4. جعفری، الهه، «حمایت حقوق بشری از زنان و کودکان بی‌سرپرست در جمهوری اسلامی ایران»، فصلنامه مطالعاتی صیانت از حقوق زنان (پژوهش‌نامه حقوق بشری)، دوره سوم، شماره 10، زمستان 1396ش.
    5. چاله‌چاله، فرشید، «اصول و مبانی پیشگیری از جرم» (قسمت پایانی)، ماهنامه دادرسی، سال دوازدهم، شماره 68، خرداد و تیر 1387 ش.
    6. خاقانی اصفهانی، مهدی، و قاسم محمدی، «راهبردهای پیشگیری از بزه‌دیدگی کودکان کار؛ الگوی مبتنی بر نوع فعالیت»، فصلنامه حقوق کودک، دوره نخست، شماره 2، تابستان 1398 ش.
    7. رجایی، علیرضا، «نقش خانواده، مدرسه، همسالان و رسانه‌های گروهی در رفتارهای انحرافی نوجوانان پسر»، مجله دانش و پژوهش، دانشگاه آزاد اسلامی واحد خوراسگان (علوم تربیتی و روان‌شناسی)، شماره‌های 11ـ12، 1381 ش.
    8. سالازار فلکمن، کریستین، «خشونت علیه کودکان؛ ”مروری بر اندیشه جهانی و اقدام ملی برای حمایت از کودکان در برابر آسیب“»، برگردان علی نورمحمدی، دوفصلنامه حقوق بشر، دوره سوم، شماره 1، بهار و تابستان 1387 ش.
    9. سیدی بنابی، سیدباقر، و سیدمرتضی موسوی‌تبار، «بررسی فقهی و حقوقی سوء رفتار با کودکان در لایحه حمایت از اطفال و نوجوانان و جایگاه آن در اسناد بین‌المللی»، فصلنامه قضاوت، دوره هجدهم، شماره 94، تابستان 1397 ش.
    • شامبیاتی، هوشنگ، بزهکاری اطفال و نوجوانان، چاپ دوم، تهران، مجد، 1389 ش.
    • صفاری، علی، «انتقادات وارده به پیشگیری وضعی از جرم»، فصلنامه تحقیقات حقوقی، دوره پنجم، شماره‌های 35ـ36، بهار و تابستان 1381 ش.
    • عبدالهی، سامان، شهرداد دارابی و مهدی چگنی، «پیشگیری مدرسه‌محور از گرایش دانش‌آموزانِ در معرض خطر بزهکاری به مصرف مواد مخدر و روان‌گردان»، فصلنامه مطالعات پیشگیری از جرم، دوره پانزدهم، شماره 57، زمستان 1399 ش.
    • قائمی، علی، کودک و خانواده نابسامان، چاپ هفتم، تهران، انجمن اولیاء و مربیان، 1386 ش.
    • قماشی، سعید، و مرتضی عارفی، «موانع سیاسی و اقتصادی پیشگیری اجتماعی از جرم»، دوفصلنامه آموزه‌های حقوق کیفری، دوره چهاردهم، شماره 13، بهار و تابستان 1396 ش.
    • کاری‌یو، روبر، «مداخله روان‌شناختی ـ اجتماعیِ زودرس در پیشگیری از رفتارهای مجرمانه»، ترجمه علی‌حسین نجفی ابرندآبادی، فصلنامه تحقیقات حقوقی، دوره پنجم، شماره‌های 35ـ36، بهار و تابستان 1381 ش.
    • کرامتی‌معز، هادی، و سیدمحمود میرخلیلی، «پیشگیری رشدمدار از بزه‌دیدگی کودکان در شبکه‌های اجتماعی مجازی (مطالعه موردی معلمان منطقه پنج شهر تهران)»، فصلنامه مطالعات پیشگیری از جرم، دوره پانزدهم، شماره 56، پاییز 1399 ش.
    • کردی، حسین، و سیدعلی‌اصغر حسینی نوذری، «تجربه انواع آزار جنسی زنان»، فصلنامه رفاه اجتماعی، دوره پانزدهم، شماره 57، تابستان 1394 ش.
    • کرمی، داود، و منوچهر عبدالهی، «پیشگیری از بزهکاری اطفال با رویکرد خانواده و مدرسه‌مدار در سیاست جنایی ایران»، فصلنامه تحقیقات حقوقی تطبیقی ایران و بین‌الملل، سال نهم، شماره 33، پاییز 1395 ش.
    • لاسال، ژانـایو، «صغار در معرض خطر در حقوق فرانسه: مددکاری تربیتی»، ترجمه علی‌حسین نجفی ابرندآبادی، فصلنامه تحقیقات حقوقی، دوره دهم، شماره 46، پاییز و زمستان 1386 ش.
    • متولی‌زاده نایینی، نفیسه، «پیشگیری رشدمدار (زودرس)»، فصلنامه مطالعات پیشگیری از جرم، سال دوم، شماره 2، بهار 1386 ش.
    • معظمی، شهلا، بزهکاری کودکان و نوجوانان، چاپ سوم، تهران، دادگستر، 1389 ش.
    • مونْسی، جان، «اطفال و نوجوانان، خطر و بزه‌دیدگی»، برگردان نسرین مهرا و امیر سماواتی پیروز، فصلنامه تحقیقات حقوقی، ضمیمه شماره 56، زمستان 1390 ش.
    • ناصر پیرسرائی، آرش، عباس شیری، و حسنعلی مؤذن‌زادگان، «رابطه سرمایه اجتماعی با پیشگیری رشدمدار و جامعه‌مدار از جرم (مطالعه موردیِ شهرستان ملارد، پاییز 94 تا تابستان 95»، مجله مطالعات حقوق کیفری و جرم‌شناسی، دوره چهل و نهم، شماره 2، زمستان 1398 ش.
    • نجفی ابرندآبادی، علی حسین، «بزه‌دیدگی اطفال» (سخنرانی)، ماهنامه قضاوت، شماره 45، خرداد و تیر 1386 ش.
    • همو، تقریرات درس جامعه‌شناسی جنایی (جامعه‌شناسی جرم)، دوره کارشناسی ارشد حقوق جزا و جرم‌شناسی دانشگاه شهید بهشتی، نیمسال دوم سال تحصیلی 1383ـ1384، بازبینی و ویرایش در بهمن 1391 ش.
    • نجفی توانا، علی، نابهنجاری و بزهکاری اطفال و نوجوانان از دیدگاه جرم‌شناسی، مقررات داخلی و اسناد بین‌المللی، تهران، سازمان زندان‌ها و اقدامات تأمینی و تربیتی کشور، راه تربیت، 1382 ش.
    • نوروزی، بهروز، نسرین مهرا، علی صفاری، و محمدعلی مهدوی ثابت، «اصل اقتضاء تعقیب در قلمرو جرائم اطفال و نوجوانان در حقوق ایران و انگلستان»، فصلنامه تحقیقات حقوق خصوصی و کیفری، دوره سیزدهم، شماره 34، زمستان 1396 ش.
    • نوری، سیدمسعود، «خشونت خانگی علیه کودکان ”چیستی، چرایی و راهکارهای درمان آن در پرتو تلاش‌های حقوقی“»، دوفصلنامه حقوق بشر، دوره سوم، شماره 1، بهار و تابستان 1387 ش.
    • نیازخانی، مرتضی، و امیر ملک‌زاده، پلیس کودکان و نوجوانان، تهران، دانشگاه علوم انتظامی، 1389 ش.
    • ویلیامز، فرانک پی.، و ماری‌لین دی. مک‌شین، نظریه‌های جرم‌شناسی، ترجمه حمیدرضا ملک‌محمدی، چاپ سوم، تهران، میزان، 1383 ش.
    • یاراحمدی، حسین، رضا بیرانوند، محمد بارانی، و مهدی مقیمی، «مطالعه تطبیقی سیاست جنایی پلیس در قبال اطفال و نوجوانان در مراحل قبل و پس از کشف جرم»، دوفصلنامه پژوهش‌های انتظامی ـ اجتماعی زنان و خانواده، سال پنجم، شماره 1 (پیاپی 8)، بهار و تابستان 1396 ش.

     

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار