اصل تناسب در مخاصمات مسلحانه در پرتو اسناد و رویۀ محاکم کیفری بین‌المللی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 گروه حقوق دانشگاه آزاد اسلامی واحد نجف‌آباد

2 گروه آموزشی حقوق، دانشگاه آزاد اسلامی نجف آباد

3 دانشیار دانشگاه شهید بهشتی

چکیده

حقوق بشردوستانۀ بین‌المللی به دنبال انسانی کردن وجهۀ جنگ‌ها و مخاصمات مسلحانه می‌باشد و در این راستا علاوه بر اینکه هدف قرار دادن غیر نظامیان به طور مستقیم ممنوع شده است، خسارات اتفاقی که در اثر حمله، به اموال و اهداف غیر نظامی وارد می‌شود نیز نباید در قیاس با مزیت نظامیِ حاصل از حمله بیش از حد باشد که این امر به عنوان اصل تناسب در حقوق بشردوستانه شناخته می‌شود. حال مسئلۀ اصلی این است که آیا نقض این اصل را می‌توان جرم‌انگاری و محاکمۀ کیفری کرد یا خیر؟ با توجه به اسناد و رویۀ محاکم کیفری بین‌المللی به ویژه دادگاه کیفری بین‌المللی یوگسلاوی سابق و دیوان بین‌المللی کیفری، نقض اصل تناسب در زمان مخاصمات مسلحانه یکی از مصادیق جنایات جنگی محسوب شده و این محاکم صلاحیت رسیدگی به این جنایت را دارا می‌باشند.

کلیدواژه‌ها