جرم‌انگاری کتمان شهادت و چالش‌های آن در حقوق ایران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

استادیار دانشگاه آزاد اسلامی واحد مراغه

چکیده

در منابع فقهی از جمله آیات قرآن کریم و روایات اسلامی، بر کتمان شهادت تأکید شده است. این در حالی است که به رغم تکیه بر شهادت به عنوان یکی از دلایل مهم اثباتی جرائم در مقررات ایران، صرفاً شهادتِ کذب جرم‌انگاری گردیده است. یافته‌های تحقیق حاضر که بر اساس روش توصیفی ـ تحلیلی و بر پایۀ اسناد و منابع کتابخانه‌ای نگاشته شده است، حاکی از آن است که حرمت کتمان شهادت در فقه اسلامی، امری مسلّم و پذیرفته‌شده است و بر مبنای مستندات قرآنی و روایی، فقهای امامیه بر آن اتفاق‌نظر دارند و اغلب کشورها آن را جرم‌انگاری نموده‌اند. لیکن در حقوق ایران، مجازاتی برای آن پیش‌بینی نشده است و لذا در زمرۀ گناهانی است که جرم محسوب نمی‌شود و عمدتاً از ممنوعیت شکنجۀ شاهد، حق سکوت شاهد و شمول کیفر شهادت کذب بر کتمان آن، به عنوان چالش‌هایی در جرم‌انگاری آن یاد می‌شود. بر مبنای قاعدۀ فقهیِ «التعزیر لکلّ عمل محرّم» و در جهت تحقق عدالت قضایی و وحدت ملاک مبانیِ شهادت کذب، جرم‌انگاری کتمان شهادت در ایران ضروری به نظر می‌رسد. از این رو هدف این مقاله، ضرورت‌سنجی جرم‌انگاری کتمان شهادت در ایران بر پایۀ منابع فقهی و مقررات ملیِ برخی کشورها به مثابۀ جرم علیه عدالت قضایی است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The Criminalization of Concealing Evidence and Its Challenges in the Law of Iran

نویسنده [English]

  • Jamal Beigi
Assistant professor at Islamic Azad University of Maragheh
چکیده [English]

It has been emphasized on concealing evidence in the fiqhi sources such as the verses of the holy Quran and Islamic traditions. while in spite of drawing attention to evidence as one of the important crime proving reasons in the regulations of Iran, only the false (untrue) testimony has been criminalized. Findings of this paper which have been adopted according to the descriptive-analytic method and on the basis of the library documents and sources indicate that the prohibition of concealing evidence in the Islamic jurisprudential sources is certain and acceptable. According to the Quranic and hadith evidences, Imāmiyya (Arabic: إمامیّة) fuqaha (scholars) concur with it and it has been criminalize by the most countries. But in the law of Iran, punishment has not been determined (predicated). Therefore, it is of sins but it is not counted a crime. Generally, the prohibition of torturing witness, the witness’s right of silence and the inclusion of the punishment of the false testimony on concealing it are mentioned of the the challenges of its criminalization. With respect to the fiqhi principle “التعزیر لکلّ عمل محرّم” Tazir (Punishment for crime not measuring up to the strict requirements of hadd punishments) is for every prohibited acts in Islam and in order to the occurrence of judicial justice and the unity criterion of the false testimony principles, it seems that the criminalization of concealing evidence is necessary in the law of Iran. Therefore the goal of this note is to assess the necessity of the criminalization of concealing evidence based on the fiqhi sources and national regulations of some countries as a crime against the judicial justice.
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Keywords: Concealing evidence
  • Criminalization
  • Judicial justice