عضو هیئت علمی دانشکدۀ حقوق و الهیات دانشگاه شهید باهنر کرمان
چکیده
با بررسی منابع تشکیل‌دهندۀ حقوق کیفری در اروپا از دو دورۀ متفاوت در خصوص منابع حقوق می‌توان سخن گفت. پیدایش مفهوم دولت ـ ملت]تحول بنیادینی در منابع حقوقی پدید آورده و موجب تمایزها و تفاوت‌های عمیقی در عناصر تشکیل‌دهندۀ حقوق در دورۀ پیش و پس از پیدایش دولت ـ ملت شده است. منابع حقوقی به ویژه در عصر ظهور دولت ـ ملت به عنوان یک واقعیت خارجی دارای ویژگی‌هایی هستند که این امکان را فراهم می‌کنند تا از یک‌سو ماهیت حقوق این دوره را به خوبی بشناسیم و از سوی دیگر به ماهیت حقوق قابل اعمال در پیش از پیدایش دولت ـ ملت پی ببریم. در تحقیق حاضر در مرحلۀ نخست ویژگی‌های حقوق قبل از ظهور مفهوم دولت ـ ملت بررسی می‌شود و سپس مؤلفه‌ها و مشخصه‌های حقوق مدرن[2] که بعد از پیدایش مفهوم ملت ـ دولت در قالب یک سیستم هرمی[3] شکل می‌گیرد، مورد تحلیل قرار می‌گیرد. امروزه در سطح کشورهای عضو اتحادیۀ اروپا حقوق جدیدی تحت عنوان حقوق اروپایی[4] ظهور یافته که در کنار حقوق داخلی این کشورها قابلیت اجرایی دارد. حاکمیت حقوق جدید و نحوۀ تعامل آن با حقوق داخلی در سطح کشورهای عضو اتحادیۀ اروپا سبب تضعیف ویژگی‌های حقوق داخلی یا حقوق مدرن و سرانجام به چالش کشیده شدن نظام هرمی گردیده است.
)